|
|
Schoonhovense Mixed Hockey Club
|
Geschiedenis
Gevonden bij http://library.thinkquest.org/26035/geschiedenis3.htm
Stok- en balspelen in
vroegere tijden
Sport en spel hebben altijd de aandacht van de
mens gehad. Hoever men ook teruggaat in de tijd, er zijn in de gehele
historie van de mens aanwijzingen te vinden dat deze zijn energie, behalve
in de dagelijkse strijd om het bestaan, tevens in activiteiten daarbuiten
stak. Veelal betrof het wedstrijden tussen twee personen, waarbij
attributen geen of een ondergeschikte rol speelden: hardlopen, worstelen,
vergooien etc.
Toch ontstonden ook spelen waarin de ene groep mensen het tegen de andere
opnam. Bij deze vormen van teamsporten, meestal beoefend door de 'rijken',
die er de tijd voor hadden, namen de gebruikte materialen en attributen
een meer vooraanstaande plaats in.
Het eerste volk, waarbij daadwerkelijk sprake was van een stok- en balspel
waren de Perzen. Deze speelden een spel dat sterk leek o phet huidige
polo. De armere Perzen, ide niet in het bezit waren van paarden, pasten
dit spel aan en beoefenden het op de grond.
Vanuit Perzië verspreidde deze sport zich over de gehele, toenmalig
bekende wereld. Enerzijds verbreidde het zich via India over de rest van
het aziatisch continent, waarna het uiteindelijk in Japan belandde.
Anderzijds kwamen de Grieken door Alexander de Grote in contact met het
spel en gaven het door aan de Romeinen. Met het ontstaan van het Romeinse
Rijk maakten vervolgens Noord-Afrika en West-Europa, inclusief Brittani,
kennis met deze sport. De verschillende culturen ontwikkelden vaak eigen
varianten op het oorspronkelijke spel.
Opvallend
is dan in Noord- en Zuid-Amerika tevens stok- en balspelen ontstonden
onafhankelijk van de gebeurtenissen in de rest van de wereld. Zo trof
Pisarro bij zijn ontdekking van Zuid-Amerika Indianen aan, die met behulp
van stokken en een houten bal over de achterlijn van hun tegenstander
moesten zien te krijgen. Zijn Noordamerikaanse tegenhanger Columbus kwam
in contact met een sport, waarbij twee teams elkaar met een soort
tennisrackets de bal afhandig probeerden te maken.
Het ontstaan van
hockey
Al de omschreven spelen vertonen één duidelijke
overeenkomst met het moderne hockey, namelijk het voortbewegen van een bal
met één of andere stok. Toch zijn er nog veel verschillen tussen deze
sporten en hockey: het gebruik maken van paarden, het spelen door de
lucht, de grootte van het speeldveld, geen goals, en ga zo maar door. Het
duurde tot na het einde van de middeleeuwen dat de aanzet voor het
ontstaan van de huidige sport werd gegeven.
Op de Britse eilanden werd
vanaf de 17de eeuw één en dezelfde, van oorsprong Keltische sport bedreven
onder verschillende benamingen. De Ieren noemden het Hurley (of Hurling),
de Engelsen Kappan en de Schotten Shinty.
Tegenwoordig is in Ierland dit spel waarbij twee teams met een korte,
platte stick de bal (veelal) door de lucht in elkaars doel proberen te
krijgen, nog steeds de nationale sport.
Werd het spel in Ierland op
gras beoefend, in Engeland verplaatste de sport zich naar harde, vlakke
speelvelden zoals het strand of ijs. Dit bracht een tweetal belangrijke
veranderingen met zich mee. Omdat op de harde speelvelden de bal het meest
over de grond werd geslagen of geschoven, werd de stick waarmee gespeeld
werd langer en aan de onderkant krommer. Daarnaast wijzigden de Engelsen
de naam in Bandy-onice en nog later in Hockey-on-ice. Zo kreeg hockey
(vermoedelijk van hook = krom) zijn naam.
Aan deze sport kleefde
echter een groot nadeel: 's winters kon hockey-on-ice prima gepseeld
worden, maar wat te doen als in het voorjaar het speeldveld wegsmolt?
Zodoende verplaatste het spel zich van ijs naar gras. Geschiedde dit in
eerste instantie enkel en alleen maar om te oefenen voor het
winterseizoen, la snel ontwikkelde zich uit deze trainingsactiviteiten het
huidige veldhockey.
Van 1886 tot heden
De hockeysport heeft, nadat deze zijn
uiteindelijke vorm had aangenomen, een grote vlucht genomen. Toch is het
huidige hockey niet te vergelijken met dat van een eeuw geleden: op
velerlei gebied zijn veranderingen opgetreden, waarbij de introductie van
het spelen op
kunstgras in de afgelopen en komende
jaren zeker niet de onbelangrijkste zal blijken te zijn.
Organisatie
Zoals bij zovele sporten het geval is geweest,
vinden in het Engeland van de tweede helft van de 19e eeuw de eerste
ontwikkelingen op organisatorisch gebied plaats. Nadat volgens de
overlevering de eerste spelregels van hockey (met name het verbieden van
lichamelijk contact) in 1975 ontstonden, werd al elf jaar later in 1886 de
English Hockey Association opgericht. Het beoefenen van de hockeysport in
georganiseerd verband was, hoewel het nog in de kinderschoenen stond,
aldus een feit.
Na engeland volgden Ierland en Wales in respectievelijke 1893 en 1897 het
voorbeeld van hun Britse broer en richtten een hockeybond op. Door de drie
toen bestaande bonden werd vervolgens in 1907 de International Hockey
Board in het leven geroepen. Deze heeft tot 1970(!) de dienst uitgemaakt
over de te volgen spelregels, waarna de
FIH (Féderation
International de Hockey sur gazon) het roer overnam. De FIH was in 1924 te
Parijs ontstaan als samenwerkingsverband tussen de niet-Britse
hockeylanden en in de loop van de tijd uitgegroeid als het internationale
hockey-orgaan bij uitstek. Heden ten dage zijn alle nationale bonden van
de gehele wereld hierin vertegenwoordigd. Op Europees niveau bestaat de
FEH (Féderation Européenne de Hockey).
Verspreiding
Voor de snelle verspreiding vna de hockeysport
over de gehele wereld is het bestaan van 'the british Empire' tot aan De
Tweede Wereldoorlog vna groot belang geweest. Landen als India, Pakistan,
Nieuw-Zeeland, Australië en Maleisië zijn als vroegere britse koloniën met
hockey in aanraking gekomen. Het is niet verwonderlijk dat zij door de
jaren heen toonaangevende hockeynaties zijn geweest. Zo pakte al op de
derde Olympische spelen waar hockey toegelaten was, die van Amsterdam
1928, Brits-Indië voor Nederland het goud. Brits-Indië bestond toen uit de
huidige landen India, Pakistan en Bangla-Desh.
Internationale toernooien
In de loop van de tijd heeft zich op
internationaal niveau een drukbezette (heren) toernooikalender ontwikkeld.
Eerste van deze evenementen waren de Olympische Spelen. Vanaf 1908, toen
deze in Londen werden georganiseerd, is hockey een vast olympisch
programma-onderdeel geweest. Daarnaast wordt vanaf 1970 om de 4 jaar
gespeeld om het Europese landenkampioenschap en vonden in 1971 de
toernooien om de wereldbeker hun aanvang. Bovendien bestaat er voor de
nationale selecties, ide op een lager peil presteren, de Intercontinentale
beker. Tenslotte strijden de 6 beste landen ter wereld vanaf 1980
jaarlijks om de Champions Trophy en worden regelmatig door een nationale
hockeybond vierlandentoernooien gehouden. Op clubniveau is er, analoog aan
het voetballen, de jaarlijkse Europa Cup.
Kunstgras
Zoals bleek bij de behandeling van de
ontstaanswijze van hockey, is de aard van het terrein waarop gespeeld werd
van groot belang geweest. De wisseling van gras (Hurley)
naar ijs (Bandy)
en weer terug naar gras (Hockey)
heeft de sport zijn uiteindelijke vorm gegeven. Aan het eind van de jaren
'70 dient zich wat speelveld betreft nog zo'n essentiële ontwikkeling aan:
het kunstgras. Bij de Olympische Spelen van Moskou in 1980 bestond het
officiële veld voor het eerst uit kunstgras. Sindsdien heeft het gebruik
van dergelijke velden een vogelvlucht genomen en vinden alle grote
internationale toernooien hierop plaats.
Nu is al te stellen dat spelen op kunstgras grote gevolgen heeft gehad, en
nog verder zal hebben voor de hockeysport. Spelregels veranderen,
tactieken worden aangepast en de techniek geperfectioneerd.